Εχθές τέλειωσα το ημερολόγιο του παππού μου.Είχα ξεκινήσει να το γράφω, σ' ένα word αρχείο στον υπολογιστή.Είχα δύο τετράδια,χειρόγραφο, περίπου 215 σελίδες, αν και υποψιάζομαι ότι υπήρχε κι άλλο τετράδιο ή και άλλα,γιατί η διήγηση σταματάει στο 1974.Δεν μπορεί ένας άνθρωπος που θυμόταν λεπτομερώς τα πάντα να σταματάει τη διήγηση στο 1974,από τη στιγμή που τότε ήταν μόνο 55 χρονών,εργαζόμενος ακόμα και με 3 από τα 4 παιδιά του ακόμα ανύπαντρα.
Γράφοντας το ημερολόγιο τους τελευταίους 2 μήνες πέρασε από μπροστά μου ολόκληρη η Ελληνική ιστορία του περασμένου αιώνα.
Ο παππούς γεννήθηκε στη Νάξο όπου και μεγάλωσε αλλά οι συνθήκες της ζωής και ο πόλεμος τον πήγαν σε πολλά μέρη. Αρχικά στην Αθήνα,με τα αδέλφια του, για να μπορέσει να επιβιώσει.Κατά τη διάρκεια του πολέμου σε πολλά μέρη.Στον εμφύλιο έφτασε μέχρι Αλβανία,Σερβία,Σκόπια. Αιχμάλωτος αρχικά, τραυματίας αργότερα. Έπεσε σε δύσκολη εποχή, σε δύσκολες συγκυρίες...Σε ηλικία στράτευσης στον πόλεμο και στον εμφύλιο, ντύθηκε στρατιώτης 3 φορές... Αλλά ποτέ δεν το έβαλε κάτω,δεν λύγισε,με προσευχή και πίστη στο Θεό πορεύτηκε και τα κατάφερε... Πέθανε πέρυσι, στα 93 του χρόνια...
Γράφοντας αυτή την κατάθεση ψυχής και ταυτόχρονα ιστορικό κείμενο,διάφορες σκέψεις μου γεννήθηκαν.
Πρώτα από όλα, πόσο μεγάλη δύναμη έχει ο άνθρωπος και αντέχει.Πολλές φορές ούτε εμείς οι ίδιοι δεν ξέρουμε πόσο αντέχουμε.Ας μην μας δίνει ο Θεός συμφορές και να μας φτάνει στα όρια μας. Αν και συχνά, ακόμα και τα άσχημα γεγονότα δεν συμβαίνουν τυχαία,κάτι έχουν να μας διδάξουν.
Όλα αυτά που πέρασαν μπροστά στα μάτια μου διαβάζοντας και γράφοντας, μου έδειξαν πόσο αντέχει ο άνθρωπος,απ'τη μια, και πόσο εφευρετικός μπορεί να γίνει,από την άλλη.Σήμερα έχουμε μάθει να τα αγοράζουμε όλα έτοιμα.Τότε,πολλά από αυτά που χρησιμοποιούσαν σε ένα σπίτι ή φορούσαν, τα έφτιαχναν μόνοι, εξαιτίας της φτώχειας.
Ένα τρίτο συμπέρασμα είναι ότι από παλιά ο Έλληνας ήθελε να βλάψει το ίδιο του το αίμα, τον φίλο,τον συγγενή, το συγχωριανό, τον συμπατριώτη.Όταν ο παππούς και άλλοι έψαχναν στην κατοχή να φάνε σε ένα χωράφι στη Νάξο και αυτοί που το είχαν κάλεσαν τον Ιταλό κατακτητή,αντί να τους δώσουν οι ίδιοι χόρτα να μην πεθάνουν,αυτό όλο εμένα μου λέει ότι ο Έλληνας, και με το ένα πόδι στον τάφο, που λέει ο κόσμος,θα έβγαζε ευχαρίστως το μάτι στον άλλο Έλληνα, αν ήξερε ότι θα την γλιτώσει...Τραγική αλήθεια...
Ένα τέταρτο συμπέρασμα είναι ότι ανέκαθεν η πολιτική κατάσταση του τόπου ήταν δύσκολη και διαταραγμένη.Οι πολιτικοί αδιάφοροι και η κατάσταση ασταθής.Για πολλά χρόνια, οι πρωθυπουργοί εναλλάσονταν με ταχύτητα αστραπής...Σήμερα μπορεί να μην εναλλάσονται τόσο γρήγορα, αλλά και που υπάρχουν τι εξυπηρετούν πέρα από τον εαυτό τους;Όλοι οι υπόλοιποι αναστενάζουμε από αυτά που κάνουν...
Ένα άλλο συμπέρασμα είναι ότι ενώ υπήρχε πολύ φτώχεια τότε, ο παππούς- και φυσικά και όλοι οι υπόλοιποι τότε- έφευγε από τη μια δουλειά και την επόμενη μέρα ήταν σε άλλη.Η λέξη ''ανεργία'' τότε δεν υπήρχε.Όποιος δεν δούλευε η μόνη λέξη που τον χαρακτήριζε ήταν ''τεμπέλης''.Δεν ξέρανε τι σημαίνει ανεργία,οι δουλειές-αν και κακοπληρωμένες και εξαιρετικά σκληρές- ήταν πολύ εύκολο να βρεθούν.
Ένα άλλο συμπέρασμα, ο πόλεμος είναι ένα από τα πιο φρικτά πράγματα...Δεν έχει καμία μα καμία λογική...Δεν έχει κανέναν μα κανέναν λόγο ύπαρξης...Αθώοι άνθρωποι σκοτώνονται και όλα αυτά γιατί;Για το δίκιο του ισχυρού...''Να σκοτώνονται οι λαοί για του αφέντη το φαί'',που λέει κι ο ποιητής...
Έβδομο συμπέρασμα. Αν ο πόλεμος δεν έχει καμία λογική, ο εμφύλιος πόλεμος είναι εξωπραγματικός...Να σκοτώνονται αδέλφια μεταξύ τους και φίλοι και συγγενείς και άγνωστοι και γνωστοί, που ζουν στον ίδιο τόπο.Για πιο λόγο;Δεν είμαι σίγουρη αν και στους ίδιους είναι ξεκάθαρο.
Όγδοο συμπέρασμα.Το φαγητό και το καθαρό νερό που έχουμε δεδομένο, τότε ήταν κάτι που μπορούσε κάποιος να χάσει τη ζωή του από την έλλειψη του.Το φαγητό ήταν από ελάχιστο ως καθόλου και με πολύ δυσκολία εξασφαλιζόταν.
Άλλο ένα συμπέρασμα, ο λαός περιμένει αλλαγή και ποντάρει στο πολιτικό σύστημα και σε όσους το υπηρετούν,αλλά συνήθως, αυτοί υπηρετούν μόνο δικά τους συμφέροντα και ο λαός τσάμπα περιμένει.Μπορεί κάποιοι να μοιάζουν σωτήρες, αμφίβολο αν είναι κιόλας.Το λιγότερο κακό δεν σημαίνει ότι είναι και καλό...
Ένα δέκατο συμπέρασμα, ανέκαθεν η Ελλάδα είχε σταθερούς εχθρούς.Γερμανία.Τουρκία.Ο λαός, σε κάθε περίπτωση δεν φταίει.Όλα είναι παιχνίδια των ''μεγάλων''.Έχοντες και κατέχοντες παίζουν στα χέρια τους τις τύχες των λαών.38 εκατομμύρια Τούρκοι εναντίων 500 χιλιάδων Κυπρίων. Όπλα αμυντικά σε επίθεση.Χάος και θρήνος...Μέχρι και τώρα χωρίς λύση...Η μανία για επέκταση δεν λογαριάζει τίποτα,ούτε αίμα αμάχων και αίμα αθώων...
Ένα άλλο συμπέρασμα είναι ότι οι λαοί κρέμονται συχνά και αιματοκυλίστηκαν, στα βάθη της ιστορίας, από την παρανοική μανία ορισμένων ισχυρών αντρών της κάθε εποχής και κάθε χώρας που ήθελαν να γίνουν μικροί Θεοί...
Ένα άλλο,βασικό, συμπέρασμα είναι ότι αν στον κόσμο κυβερνούσαν γυναίκες-και δεν το λέω με την έννοια την ακραία φεμινιστική- ο κόσμος δεν θα είχε πολέμους γιατί καμία μάνα, καμία αδελφή, και καμία γυναίκα γενικά,δεν θα έστελνε το γιό της, τον αδελφό, τον άντρα της, στη μάχη να σκοτωθεί...Απλά τα πράγματα.
Ένα άλλο, εξίσου βασικό,συμπέρασμα είναι ότι μπορεί τότε να μην υπήρχε ανεργία αλλά και οι άντρες ήταν πολύ πιο σκληραγωγημένοι.Δεν σνομπάρανε τις δουλειές αν ήταν δύσκολες.Ο παππούς μου δούλεψε στα μεταλλεία και στη Νάξο και στο Λαύριο.Δεν σνόμπαρε τη δουλειά επειδή ήταν πολύ δύσκολη και ανθυγιεινή.Ποιός νέος σήμερα πάει σε τέτοιες δουλειές;Οι περισσότεροι σνομπάρουν να πάνε να δουλέψουν κάπου επειδή δεν δίνει πολλά λεφτά, είναι δύσκολα ή είναι μόνο για 2 μήνες...Ο άντρας μου δούλεψε σε εργοστάσιο πέρυσι, 2 μήνες.Άλλοι σνόμπαραν να πάνε γιατί ήταν 2 μήνες.Κι όμως,και καλά λεφτά πήρε και ένσημα πήρε και ανανεώσαμε το βιβλιάριο του ΙΚΑ και μπορεί φέτος να τον ξαναπάρουν.Πέρυσι είχε μόνο 10 αιτήσεις σε μια πόλη που έχει τέραστιο ποσοστό ανεργίας.
Τελευταίο συμπέρασμα, για την ώρα, γιατί θα μπορούσα να γράψω εκατοντάδες, είναι ότι οι Έλληνες δεν διδασκόμαστε τίποτα από την πρόσφατη ιστορία...Επαναλαμβάνουμε τα ίδια λάθη, δεν ξέρω κατά πόσο συνειδητά ή ασυνείδητα...
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου